Anna Olszyńska

Nadanie tytułu „Honorowego Obywatela Miasta Rabka-Zdrój” Pani Annie Olszyńskiej nastąpiło na podstawie Uchwały Nr XXIII/137/12 Rady Miejskiej w Rabce-Zdroju z dnia 30 maja 2012 roku.




Ormianka „po mieczu”, pochodzi z ormiańskiej rodziny szlacheckiej Torosiewiczów z Podola. Zasłużona działaczka społeczna i samorządowa, założycielka i wieloletni Prezes Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej w Rabce-Zdroju, członek honorowy Sejmiku Wojewódzkiego w Krakowie.

Urodziła się 11 czerwca 1925 r w Podlipcach w powiecie złoczowskim w majątku rodzinnym. Okres dzieciństwa spędziła w otoczeniu rodziców, siostry, ciotek, rezydentek i wujostwa.

Wybuch II wojny światowej zastał jej rodzinę w majątku.  19 września rano wkroczyli żołnierze radzieccy. Zabrali najpotrzebniejsze rzeczy i wyjechali do Lwowa. Po przyjeździe zatrzymali się u siostry ojca i po znalezieniu mieszkania, zamieszkali na ul. Tarnowskiego 72. Tam zaczęła uczęszczać do powstałej dziesięciolatki. Szkoła SS Urszulanek została upaństwowiona, a wszystkie siostry zakonne zostały usunięte z internatu.  W programie nauczania był m.in. język rosyjski, niemiecki, ukraiński i polski. 

Pani Anna wspomina:

„W niedługim czasie rozeszła się wiadomość o aresztowaniach rodzin wojskowych policjantów i rodziny ziemiańskie. Będąc uczennicą, przed wojną należałam do Przysposobienia Wojskowego. Komendant, który nas uczył przed wybuchem wojny poinformował dziewczęta, żeby zajęły się zbiórką bandaży, leków i żywności dla rannych żołnierzy polskich, bo w pierwszej kolejności leczono żołnierzy radzieckich.

Pod koniec 1940 roku została aresztowana moja mama gdyż we Lwowie  znaleziono listę  z nazwiskami arystokracji rosyjskiej, do której należała moja matka. W areszcie przebywała trzy miesiące. Po wielu staraniach ojca udało się mamę uwolnić.

W 1941 roku zima moja siostra i wujostwo Kosthaimowie zostali wywiezieni ze Złoczowa do Kazachstanu. Tam ludzie żyli w lepiankach, spali na słomie i kazano pracować przy karczowaniu lasów. Moja siostrę w niedługim czasie wywieźli w nieznanym kierunku i do dziś, mimo starań i długoletnich poszukiwań, nie wiadomo co się z nią stało.

W czerwcu 1942 roku do Lwowa wkroczyli Niemcy. W czasie okupacji niemieckiej ojciec administrował majątkiem w Podlipcach. Połowa naszej rodziny została wywieziona w głąb Rosji do Kazachstanu bądź zamordowana w Miednoje lub Katyniu. Kiedy po dwóch latach okupacji, do Lwowa po raz drugi zbliżała się armia radziecka rodzice postanowili wyjechać. W 1944 roku jesienią przyjechaliśmy do Raby Wyżnej,  gdyż ojciec znał rodzinę Głowińskich, właścicieli tej wsi. Dzięki życzliwości mieszkańców Raby Wyżnej i ówczesnego proboszcza księdza Polańskiego przeżyliśmy najtrudniejszy okres wojny.”

Po zakończeniu wojny zaczęła pracę w Urzędzie Gminy i uczyła się zaocznie. Po roku pracy wyjechała z rodzicami do Wrocławia. Tam kontynuowała naukę, a po dwóch latach wróciła z matką do Raby Wyżnej. Ojciec pozostał jeszcze we Wrocławiu. Po kursie dla wychowawczyń, który ukończyła w Rabce, założyła Przedszkolei Punkt Opieki nad Matką i Dzieckiem. Wykorzystując swój talent organizatorski i umiejętność współpracy z ludźmi starała się jak mogła pomagać biednym mieszkańcom Raby Wyżnej (9 wsi) w rozwiązywaniu trudnych sytuacji życiowych. Sprowadzała żywność (UNRA) z Ameryki  i zajmowała się jej rozdziałem.

Wiosną 1950 r. poznała Andrzeja Olszyńskiego, właściciela majątku Niezwojowice w pow. Miechowskim, i w kolejnym roku została jego żoną. Urodziła troje dzieci: Barbarę, Janusza i Krzysztofa.

W 1956 r. Olszyńscy zamieszkali w Rabce-Zdroju. Tam kontynuowała działalność społeczną, samorządową i charytatywną. Mając troje dzieci, działała w komitecie rodzicielskim, organizowała bale noworoczne, „choinki”, loterie.

Od 1968 roku działa w Polskim Komitecie Pomocy Społecznej, od 40 lat do dziś pełni funkcje Prezesa Komitetu w Rabce.  Szczególną troską otacza dzieci chore, współpracuje z lekarzami i pomaga szpitalom. Z ramienia PKPS pomaga bezrobotnym i bezdomnym, rodzinom wielodzietnym.

Po 1989 roku Anna Olszyńska współorganizowała Komitet Obywatelski w Rabce. Była radną, działał w Komisji Zdrowia, Opieki Społecznej i Przestrzegania Prawa w Sejmiku Wojewódzkim Urzędu Marszałkowskiego w Krakowie.

Dla PKPS zorganizowała 262 transporty darów z Holandii – odzież, meble, wózki inwalidzkie, sprzęt rehabilitacyjny i medyczny,  wyposażała kościoły – sprowadziła m.in. 148 organów. Założyła w Rabce Dom Pomocy Społecznej dla 60 osób. Była wielokrotnie odznaczana przez różne instytucje i osoby prywatne z całego województwa.


 

Anna Olszyńska zmarła 22 lipca 2015 roku. Została pochowana na Cmentarzu Parafialnym przy ul. Orkana w Rabce-Zdroju.